Coñecido como torrado ou tostado, esta clase de viño inclúese dentro das Denominacións de Orixe Ribeiro e Valdeorras, pero, que sabemos sobre el?
As primeiras referencias documentais deste viño datan do século XVII aínda que neste momento a produción era escasa e xeralmente para autoconsumo. A produción continuou durante as seguintes centurias ata que coa chegada do século XX a súa elaboración comezou a decaer debido ao cambio de clima, á caída da fidalguía e á mala rede de transportes que impedían unha expansión comercial. Asimesmo, a elaboración deste producto era moi laboriosa, tiña un rendemento baixo (máximo de 40 litros por cada 100 kg de uva pasificada) e uns altos custes produtivos polo que moitas adegas diminuiron a súa produción ata case verse extinguida.
A pesar disto, esta variedade única de viño comezouse a recuperar nas décadas pasadas, seguindo o seguinte proceso de elaboración:
O viño tostado é realizado con uvas que se someten a un proceso de pasificación natural, seleccionando manualmente en cada colleita os mellores acios de uva, sempre de variedades autorizadas polas denominacións, e usando máis a miúdo a variedade treixadura e brancellao (tinta) na zona do Ribeiro e a de Godello na área de Valdeorras.
Unha vez seleccionados os acios, estes deben ser sometidos a un proceso de secado en espazos controlados sanitariamente, moi ventilados e que estén a escuras. Cada bodega pode escoller o método de colocación das uvas para o pasificado máis correcto, podendo recurrir ao uso de ganchos verticais de mimosa ou emparrillados horizontais, entre outros. A uva deberá permanecer nestas condicións un mínimo de 3 meses ata acadar as condicións propicias de secado e dulzor.
Tras o secado é o momento de realizar un prensado suave do que se obtén un mosto cun alto contido en azucres. Este mosto pasará a fermentar en barrica de carballo ou cerdeira durante uns 6 meses e posteriormente terá unha segunda fermentación en botella de 3 meses de duración, acadando a súa máxima expresión de aromas e sabor e unha gradación alcohólica de mínimo 13 grados. Conseguimos así un viño naturalmente doce que non require de aditivos para acadar a gradación alcólica, senón que toda é froito da fermentación do azucre natural que conteñen os bagos pasificados.
O aspecto que adquire este viño é dun ton amarelo ámbar con reflexos dourados no caso do branco, e duha cor avermellada no caso dos tintos.
Pero non todos os anos o clima é propicio para a elaboración deste prezado viño pois require dun setembro seco, soleado e pouco húmido para que os acios se desenvolvan correctamente. Do mesmo xeito, os viñedos utilizados deben estar situados en zonas asolladas.
Como podedes observar, o proceso de elaboración é moi laborioso, requerindo de revisións periódicas (diarias ou semanais) para comprobar o correcto estado da uva e eliminar posibles rastros de humidade ou putrefacción.
O producto resultante é dunha calidade extraordinaria así que animádevos a probar esta xoia de viño!
